Tierrafino B.V.

Carl Giskes (1949, Krefeld) besloot na een opleiding graveren en sierbestrating de wereld te gaan verkennen. In de jaren zeventig van de vorige eeuw trok hij naar Afrika en maakte daar een voettocht die zeven jaar duurde. Eerst liep hij langs de oostzijde vanuit Tunis naar Zuid-Afrika. Enkele jaren daarna bereisde hij vanuit Marokko de westkant van Afrika. Op die tocht maakte hij voor het eerst van zijn leven kennis met gebouwen van leem.


Leem een bijzonder natuurproduct

De meest overweldigende ervaring deed hij op in Djenné, een stad die helemaal van leem is gebouwd en algemeen beschouwd wordt als een wereldwonder.“

Het warme gevoel dat je hebt als je in klei leeft, in de zogenaamde Derde Wereld, ervaar je niet in het Westen”, zegt Carl Giskes. Hij heeft met de bewoners geleefd in de rijke warmte van hun lemen huizen. Wat maakt leem nu zo bijzonder?

Klei bestaat uit 50% zuurstof, 40% silicium en 10% mineralen, sporenelementen en enzymen. Klei of leem ademt enerzijds dertig keer zoveel zuurstof uit als bakstenen en honderd keer zoveel als beton. De hoeveelheid silicium in klei of leem is dezelfde als de hoeveelheid silicium in het menselijk lichaam. Hun innerlijke elektriciteit is dezelfde. Anderzijds neemt leem dertig maal meer vocht op dan gewoon stucwerk.

Het bouwen met leem begon overigens al in de 10e eeuw in Duitsland. In Halle verrees het lemen kasteel Qiendinburg dat intussen is uitgeroepen tot Europees Monument.