De architect en de Wkb
Samenwerken in KiK
De bouwketen stemt vanaf 1 januari 2024 de organisatie en het werkproces af op het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging, de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (kortweg Wkb). De nieuwe wetgeving geldt voor alle partijen uit de bouwketen: ontwikkelaars/opdrachtgevers, bouwers, kwaliteitsborgers, bevoegd gezag en ook voor architecten.
Zo verplicht de Wkb om vanaf 1 januari 2024 voor gevolgklasse 1 in bouwprojecten (verbouw per 1-7-2024) gebruik te maken van een kwaliteitsborger die werkt met een toegelaten instrument als KiK. KiK helpt aantoonbaar te voldoen aan alle kwaliteitseisen rond ieder bouwwerk. Vanuit wetgeving, private eisen en project-specifieke eisen. De softwareapplicatie KiK-tool is specifiek ingericht voor de Wkb. Deze gratis tool biedt een digitaal platform waarin alle partijen kunnen samenwerken om de kwaliteitsborging efficiënt vorm te geven. Daarnaast geeft de tool een overzichtelijk beeld van de risico’s en beheersmaatregelen, ofwel ‘kwaliteitsborging op maat’.
Architecten staan opdrachtgevers vaak vanaf initiatieffase bij
De architect in kwaliteitsborgingsproces
Een architect heeft de mogelijkheid om een rol te hebben in het kwaliteitsborgingsproces, zowel in de voorbereiding als tijdens de uitvoering van de bouw. In de voorbereiding kan de architect zoals gebruikelijk tekeningen en berekeningen aanleveren, maar ook een planbeoordeling, risicobeoordeling en borgingsplan maken. Het is dan alleen aan de kwaliteitsborger om de risicobeoordeling en het borgingsplan vast te stellen.
Tijdens de uitvoering is het mogelijk dat de architect (revisie)stukken, eventuele rapportages en controles van de bouwplaats aanlevert bij de kwaliteitsborger.
Interactie architect en kwaliteitsborger
KiK-kwaliteitsborger Yiotti Toumazatos van Bargmann & Van Ek Bouwconsulting BV licht de veranderende situatie voor de architect toe: “Na de invoering van de Wkb en de Omgevingswet hebben we te maken met een nieuwe situatie, ook voor de architect. Omdat opdrachtgevers vaak vanaf de initiatieffase worden bijgestaan door een architect, is het belangrijk dat de architect op de hoogte is van de nieuwe regels en van zijn verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mogelijke ontwerpfouten. De kwaliteitsborgers zullen beoordelen of het bouwplan en het gerealiseerde werk voldoet aan de bouw- en regelgeving. De architect kan daarbij ondersteunen en zelf een risicoanalyse opstellen. Met de risicoanalyse kan hij ook zijn eigen risico’s toetsen en ondervangen. De KiK-tool leent zich overigens uitstekend om deze samenwerking te ondersteunen.”
Kwaliteitseisen
Aan het ontwerp van de architect worden altijd al kwaliteitseisen gesteld, maar onder de Wkb verschuift de controle. Yiotti Toumazatos: “Gedurende het bouwproces controleert de kwaliteitsborger op bouwfouten en informeert alle partijen. Mochten er gebreken zijn tijdens de bouw of bij oplevering die gebaseerd zijn op mogelijke ontwerpfouten, dan kan de opdrachtgever of de aannemer de architect hiervoor aansprakelijk stellen. Een ander verschil met de huidige regels: zijn er tijdens de bouw nieuwe wensen of aanpassingen aan het bouwwerk vanuit de opdrachtgever, dan moet de architect het ontwerp aanpassen en de stukken opnieuw aanleveren bij de kwaliteitsborger. Bij de gemeente is dat nu niet altijd verplicht.”