De sloop van de oude kosterswoning was zelfs al gestart, maar dit cultureel erfgoed werd nog op het nippertje van volledige sloop gered. Die redding kwam door het initiatief om van de woning, samen met een nieuw te bouwen atelier, een ‘artist-in-residence’ project te maken. Voor het beheer en de exploitatie is de Stichting Van Gogh Galerie & Gastatelier opgericht. De provincie Noord-Brabant verleende subsidie. Woning en atelier geven 12x per jaar onderdak aan verschillende kunstenaars die hier wonen, werken en exposeren.
De tijd als conceptuele drager
Gebouwen die we waarderen in onze omgeving hebben sporen van de tijd en zijn vaak mooi verouderd. De fascinatie van die leesbaarheid van onze geschiedenis in ons gebouwde erfgoed, is de basis voor het ontwerp. Een gebouw op deze cultuurhistorisch zo belangrijke plek moet respectvol omgaan met de geschiedenis en na verloop van tijd hier op natuurlijke wijze deel van gaan uitmaken. Daartoe zijn materialen gebruikt waarin het verloop van de tijd afleesbaar moet zijn, zonder dat er meteen sprake is van ‘slijtage’.
Natuurlijke veroudering
Voor het atelier zijn in basis twee materialen gebruikt: blank larikshout en blank koper. De buitenzijde van het atelier veroudert door het ontstaan van een patina (edelroest) op het toegepaste koper en de vergrijzing van de Lariks houten latten. De inspiratie voor het interieur kwam van de houten kratten waarin kunstwerken worden vervoerd, natuurlijk ook omdat steeds nieuwe kunstenaars op “doorreis” hun intrek nemen in het ‘artist-in-residence’. In het interieur zijn de lariks planken grof en onbehandeld toegepast. Daardoor ontstaat een palet aan sporen die worden veroorzaakt door het werken van de kunstenaars.
Publicaties
In Kunst in de Openbare Ruimte: “De kosterswoning naast het gastatelier, opzij van een kerkje, was opgeknapt en in gebruik genomen door de predikant Theo van Gogh. Hij kocht het oude huisje voor zestig gulden. De Stichting Van Gogh & Zundert heeft samen met Oomen Architecten een plan opgesteld om het huis te restaureren en er een betekenisvolle invulling aan te geven in relatie tot Vincent van Gogh.”
Robuust en warm
Omdat het atelier in verhouding niet hoger kon worden dan de oorspronkelijke kosterswoning, is er een verdiepte vloer aangelegd om toch het benodigde volume te realiseren. Net als het dak, is een deel van de vloer gemaakt van gespoten koper. Daarnaast is beton gebruikt waardoor de hele ruimte heel robuust oogt, maar door de combinatie van materialen ook een warme sfeer heeft.
“Enthousiast, inspirerend en betrokken”
Ron Dirven, directeur-conservator van het Vincent van GoghHuis, de Van GoghGalerie en het Gastatelier: “Dit proces vroeg om enthousiasme, creativiteit en grote betrokkenheid. Om de eigenaar te overtuigen dat hij moest stoppen met de sloop van de oude kosterswoning uit de tijd van Van Gogh, en op zijn grond iets bijzonders moest laten realiseren zonder op voorhand de garantie te krijgen dat het project een kans van slagen zou hebben, is veel overtuigingskracht nodig. Oomen Architecten heeft niet alleen een mooi project ontworpen, mede dankzij hun inbreng tijdens de initiatieffase is dit project gerealiseerd en uiteindelijk ook succesvol gebleken.”
