Aan het woord is... Jacolien Eijer, directeur NLingenieurs

STABU INSIDE IS EEN TEKEN VAN KWALITEIT

‘Ik ben pas net bestuurslid geworden van de STABU en moet me nog meer verdiepen in de producten van de STABU voordat ik zoiets zou stellen. Ik ken de STABUsystematiek onvoldoende om te beoordelen of deze garant staat voor kwaliteit. Dit zou natuurlijk wel de doelstelling van STABU moeten zijn. Voor standaarden staat op één de voorwaarde dat deze heel goed in elkaar moeten zitten. Het moét kloppen, maar .f het klopt daar heb ik nu nog te weinig inzicht in.’

PRESTATIECONTRACTEN MAKEN STABUSYSTEMATIEK OVERBODIG

‘Ook voor deze stelling schiet mijn kennis van de huidige systematiek te kort. Als we het hebben over de bestekkensystematiek die ik vroeger nog bij een vorige werkgever heb gebruikt dan klopt de stelling. Deze gaat over op artikelniveau beschrijven van een (bouw) werk. Aan die systematiek heb je niet zoveel voor een contract op prestatieniveau.’

‘We gaan naar contracten waarin we steeds meer integraal uitvragen. Dan wordt er aan de voorkant een contract gesloten en gaan we vervolgens aan de slag om die behoefte te leveren. Maar er wordt natuurlijk nog steeds beton gestort en er worden nog steeds gootjes gelegd. Het helpt als je een systematiek hebt waarmee je het ontwerp langzaamaan vertaalt naar productniveau. We zijn als sector enorm geholpen met een methode die meeloopt met het hele ontwerpen bouwproces.’

TRADITIONELE AANNEMERS ZIJN IN STAAT MET PRESTATIEVRAGEN OM TE GAAN

‘Ik denk dat we nog steeds op zoek zijn naar hoe je op een goede manier met prestatiecontracten moet omgaan. Aannemers worden steeds meer betrokken aan de voorkant. In plaats van contracten waarin precies staat wat je moet doen naar meedenken met het ontwerp. De stelling is naar mijn mening nogal eenzijdig. Je hebt er twee nodig om te tangoen. Het is een samenspel tussen aannemer en opdrachtgever en dat maakt of je de opdracht tot een goed einde kunt brengen of niet.’

WAT HEBBEN BOUWERS NODIG OM BETER WERK TE KUNNEN LEVEREN?

‘Een bouwproces heeft veel betrokkenen: de opdrachtgever, architect, ingenieursbureau, aannemer, leveranciers en onderaannemers. En de aannemer is de partij die bereid is het risico op zich te nemen. Aannemers zijn goed in het managen van risico’s, daarmee verdienen zij hun geld. Hoe we het bouwproces beter kunnen inrichten? Door informatie beter te laten meelopen met het project. Ik refereer aan het idee van LEGOlisering van Hennes de Ridder. Wanneer je dit idee toepast wordt het bouwproces eenvoudiger, verdwijnt de ruis en gaat zowel de kwaliteit van het bouwwerk als de innovatiegraad van leveranciers omhoog. Maar hiermee verdwijnt ook het verdienmodel van de aannemer. Met LEGOlisering is chaosmanagement niet meer nodig. En ook onze ingenieursbranche heeft dan een ander verdienmodel nodig, want wij verdienen nu geld aan het feit dat ieder object opnieuw ontworpen wordt. Dat zal in de toekomst niet meer nodig zijn. Dus ook ingenieursbureaus zijn zich aan het heroriënteren en kijken waar zij waarde toe kunnen voegen.’

HOE ZORGEN WE ERVOOR DAT WE BIJ OPLEVERING MEER KRIJGEN DAN ALLEEN EEN SLEUTEL?

‘Hoewel ingenieursbureaus voornamelijk in de utiliteitsbouw en de civiele bouw werken is dit vraagstuk ook op ons van toepassing. Aspecten als beheer en onderhoud tellen nog steeds maar beperkt mee bij het ontwerpen en bouwen van een object. We hebben op een andere manier dus hetzelfde probleem. Dat probleem komt voort uit het gebrek aan aandacht voor degene waarvoor je het gebouw maakt.’

‘In de utiliteitsbouw en civiele bouw worden beheerders steeds vaker betrokken bij het ontwerp. We gaan dus nog een stapje verder dan een sleutel en een gebruiksaanwijzing, want hiermee heeft de beheerder inspraak. Zijn kennis wordt meegenomen in het ontwerp. We moeten verder kijken dan het object, het is tenslotte onderdeel van een groter geheel.’

'Met legolisering is chaosmanagement niet meer nodig.'

TOEKOMST

‘Ik ben ervan overtuigd dat de LEGOlisering een positieve invloed gaat hebben op het bouwproces. We hebben het daarnaast steeds vaker over de netwerksamenleving. Deze ontwikkeling gaat absoluut doorzetten. Kijk naar initiatieven als de Bouwagenda. We zijn heel erg op zoek om meer in zo’n netwerkconfiguratie samen te werken. Van een hiërarchische relatie naar een partnerrelatie. Technologie is geen drempel meer en het past goed bij de ideeën van de jongere generatie. Tegelijkertijd vinden we het lastig om uit te vinden hoe dat dan in de praktijk werkt. Hoe zorgen we voor continuïteit en wie is er verantwoordelijk en hoe zit het met intellectueel eigendom? Kortom, we willen graag, maar hebben nog niet het repertoire om samen te werken. Juist door te kijken naar contractering, en daarin kan STABU iets betekenen, kun je dit ondervangen. We zijn op zoek naar een betrouwbare onderlegger voor de samenwerking. Dat is iets waar wij als ingenieurs middenin zitten.’

Tekst: Marieke Pool | Fotografie: Aangeleverd