Fermacell toont brandveiligheid van houtskeletbouw aan

Brandveiligheid van gevels staat sinds de brand in de Grenfell Tower in Londen volop in de belangstelling. Dat leidt geregeld tot kritische vragen over gevelopbouw en gebruikte materialen. Zijn gevelvullende hsb-elementen bijvoorbeeld wel geschikt voor hoogbouw? Mogen geïmpregneerde houten latten nog wel in de spouw van een geventileerde gevelconstructie? Wat doet een hardschuim isolatie aan de spouwzijde over het hsb heen, zoals steeds vaker wordt toegepast om hogere Rc-waardes te halen? En wat is de invloed van open voegen tussen de gevelbekleding?

Testen van bouwknopen

Fermacell BV testte de afgelopen jaren diverse gevelconstructies en bouwknopen met gevelvullende hsb-elementen op hun gedrag bij brand. De resultaten hiervan heeft Fermacell op de vakbeurs Prefab in de Brabanthallen gepresenteerd. “We willen hiermee de timmerindustrie ondersteunen. Dit is relevant voor hen omdat ze hiermee veiligheidsuitspraken kunnen doen”, zegt chief engineer ing. Larson van Dijk van Fermacell. “We kijken hiermee verder dan onze eigen producten. Onze testen gingen niet om het behalen van een eis van het Bouwbesluit, maar we creëren hiermee data en wetenschap.”

Van Dijk constateert dat er vanuit het Bouwbesluit vooral aandacht is voor de brandklasse van gevelmaterialen. Voor de onderste 2,5 meter en voor de geveldelen hoger dan 13 meter is minimaal Bandklasse B verplicht. Voor het deel daartussen volstaat Brandklasse D. “Maar Brandklasse van gevelmaterialen is niet het zelfde als brandveiligheid van een gevel. Bij brandklasse gaat het over brandvoortplanting over de gevel. Bij brandveiligheid gaat het er om hoe snel de brand of de rook in het volgende appartement binnenkomt. Dat omvat veel meer dan de brandklasse van het gevelmateriaal. Het gaat dan vooral om de knooppunten. En juist die worden zelden getest omdat iedere leverancier vooral zijn eigen producten test.”

Traditionele opbouw

Fermacell testte twee boven elkaar gesitueerde gevelvullende hsb-elementen, met een betonvloer ertussen en een geventileerde gevelconstructie. De opbouw van de hsb-elementen was traditioneel, met aan de binnenzijde fermacell® Gipsvezelplaat en een dampdichte folie, glaswol tussen dunne houten stijlen (38 mm) en een brandvertragende folie aan de spouwzijde. De spouwlatten waren verduurzaamd vuren van 28 mm dik. In de gevel waren standaard ventilatieroosters aangebracht van 55 mm hoog, waardoor de hogere temperatuur van een brand dus vanaf het eerste moment de spouw in kwam. Het samenwerkend gedrag van de twee boven elkaar gelegen hsb-elementen bleek ruimschoots te voldoen aan de woningscheidingseisen (WBDBO 60 min.)

Bij de tests was vooral aandacht voor wat er gebeurt bij een brand in de spouw. “Bij brandvoortplanting over de gevel kun je een brand tijdig waarnemen en kun je blussen. Bij een brand in de spouw kun je dat niet. Je weet niet wat daar gebeurt en je kunt niet blussen zolang de gevelbekleding er voor zit. Daar zit een enorme lacune in kennis.”

Invloed op brandverloop

Basisconclusie uit alle onderzoeken was dat hsb gevelvullende elementen ook in hoogbouw brandveilig toepasbaar zijn, zonder allerlei brandwerende modificaties. Maar de testen hebben Fermacell vooral een groot aantal data opgeleverd waar mee gerekend kan worden. Onder meer over de invloed van open voegen in de gevelbekleding. Maar ook over de invloed van een hardschuim-isolatie, zoals die tegenwoordig regelmatig over hsb-elementen heen wordt gezet om met beperkte (hout)diktes toch een hoge isolatiewaarde te realiseren. “Hoe gaat dat? Wat is veilig? Ook adviesbureaus vragen dat. Ook vragen ze welke brandcurves ze moeten hanteren voor een brand in de spouw. Uit ons onderzoek blijkt dat die afwijkt van die van een buitenbrand en meer neigt naar die van een binnenbrand.”

Voor de invloed van open voegen heeft Fermacell testen gedaan met de eigen HardiePlank® gevelbekleding van vezelcement, zowel gepotdekseld met 30 mm overlap als met open voegen in verschillende groottes. Zelfs de invloed van reguliere folies (brandklasse E) is onderzocht. “Die is brandbaar maar voordat de folie gaat ontbranden gaat die eerst smelten. Daarbij is folie ook maar heel weinig materiaal in de spouw. De bijdrage aan brand is daardoor vrijwel te elimineren.”

Powerpanel H2O

In geval de geventileerde gevelconstructie wordt afgewerkt met een stuclaag of met steenstrips, kan Fermacell met haar Powerpanel H20 een extra bijdrage leveren aan de brandveiligheid. Uit testen is gebleken dat deze cementgebonden plaat extreem stabiel blijft onder vuurbelasting. De temperatuurstijging aan binnenzijde verloopt langzaam en de achterliggende bevestigingsmiddelen, constructiehout en glaswol worden maximaal uitgenut. Pas als er bijna geen constructiehout meer over is valt de plaat naar binnen onder zijn eigen gewicht. Dat gebeurde in de test pas na bijna vier uur.

Tekst: Fermacell BV | Fotografie: Fermacell BV