Geopende ramen wassen – Het belang van een goede Zekering
Arbeidsveiligheid is een belangrijk onderwerp bij het reinigen van gebouwen - vooral bij het reinigen van ramen. Anja Tepe, eigenaar van het gebouwreinigingsbedrijf Tepe, weet dit ook: "De drie belangrijkste veiligheidsgebieden bij het reinigen van ramen zijn huidbescherming, het veilige gebruik van ladders en natuurlijk de bescherming tegen vallen."
Dat zorgvuldig omgaan met veiligheid je het leven kan redden bemerkte een werkneemster uit de eerste hand: bij het reinigen van een van de vele ramen van de St. Josef ziekenhuis in Sendenhorst, viel ze in juli 2017 vanaf de derde verdieping - en bleef ze relatief ongedeerd dankzij haar persoonlijke beschermingsmiddelen. De werkneemster verloor waarschijnlijk tijdens het wassen van de ramen haar evenwicht en viel uit het geopende raam. De precieze gang van zaken tijdens het ongeval kan ze zich tot op de dag van vandaag niet exact herinneren. Een lichte hersenschudding ten gevolge van de val is hier waarschijnlijk debet aan. Ook een collega die op het ongevalsmoment in de kamer was had niet gezien wat er gebeurde op dat noodlottige moment. Gelukkig viel de vrouw niet echt diep omdat ze haar valharnas had verbonden met een twee meter lange veiligheidslijn aan een ankerpunt. Dit ankerpunt was geïnstalleerd in het plafond bij het raam. Met drie collega’s van de vrouw is het gelukkig gelukt om haar weer naar boven te trekken en in veiligheid te brengen.
Anja Tepe was op dat moment op vakantie en hoorde over de val van haar medewerkster per telefoon. "Toen ik over het ongeluk hoorde, was ik eerst geschokt. Ik wist niet hoe het met mijn collega ging en hoe ernstig haar verwondingen waren". De onderneemster belde haar vader en vroeg hem om naar de werkneemster te gaan kijken. Gelukkig kon haar vader haar naar korte tijd de verlossende boodschap brengen: "Mijn collega had eigenlijk maar een paar blauwe plekken en een hersenschudding opgelopen", zegt Tepe. Echt geluk: zonder valbeveiliging zou de val, van ongeveer twaalf meter hoog, niet zo gunstig zijn afgelopen.
Voor Peter Kerkmann, de technisch directeur van de St. Josef-abdij, heeft de goede afloop van het verhaal echter weinig met geluk te maken. "In ons ziekenhuis wordt veel belang gehecht aan de veiligheid van interne en externe medewerkers. In de afgelopen jaren hebben we 222 ramen voorzien van ABS-Lock I + II valbeveiligingssystemen om op dergelijke situaties voorbereid te zijn. "De technische veiligheidsoplossing van het in Kevelaer (Duitsland, dicht bij Nijmegen) gevestigde ABS Safety wordt aangevuld met regelmatige training in het gebruik van de Veiligheidsvoorzieningen en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s), "Een veiligheidsharnas moet correct worden aangetrokken en de veiligheidslijn moet correct worden afgesteld", legt Kerkmann uit. "Anders functioneert geen enkel systeem zoals het moet."
De werkprocessen in het ziekenhuis worden geregistreerd: Voordat de werkzaamheden worden gestart, ontvangen de schoonmakers de plug-in bevestigingspunten ABS-Lock I. Deze wordt geplaatst in de een van de 222 constructief verankerde ABS-Lock II verankeringspunten – Dat is een kleine, onopvallende roestvaststalen bus, die onopvallend boven de ramen wordt geïnstalleerd. "Onze medewerkers steken het verankeringspunt in de bus totdat het systeem op zijn plaats vergrendelt en bevestigen vervolgens de karabijnhaak van hun veiligheidslijn aan het oog"; Anja Tepe beschrijft het routineproces. Als het venster wordt schoongemaakt en gesloten, wordt het ankerpunt eenvoudig verwijderd met een druk op de knop en aangesloten op een bus bij het volgende venster. "Het kan nauwelijks eenvoudiger", zegt Peter Kerkmann over het systeem, dat tussen 2013 en 2017 in twee fasen werd geïnstalleerd.
Valbescherming bij het werken in valgevoelige gebieden is onderworpen aan verschillende voorschriften en is geen kwestie van goodwill. Iedereen die dit negeert, riskeert niet alleen dat de verzekering niet uitbetaald, maar vooral ook zijn of haar leven.
Voor gebouwreinigers geldt een aparte arbocatalogus “Arbocatalogus Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf” welke onder andere te vinden is op de website van de RAS (De Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche). Hierin staat veel informatie over het veilig werken op hoogte in de schoonmaakbranche. In ieder geval geldt dat er maatregelen moeten worden genomen tegen valgevaar. Dit dient volgens de arbeidshygiënische strategie aangepakt te worden. Collectieve items als relingen en dergelijk zijn hiervoor geschikt of individuele verankeringspunten zoals het insteeksysteem ABS-Lock I+ II dat wordt gebruikt in het St.-Josef ziekenhuis.
In de hierboven genoemde arbocatalogus staat voor mensen in de schoonmaakbranche alles over het juiste "gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen tegen vallen". In dit document worden de belangrijkste termen eenvoudig uitgelegd, welke apparatuur in welke toepassingen moet worden gebruikt en hoe lang de verbindingsmiddelen mogen zijn. Bovendien bepaalt de expliciet dat zorgvuldige werknemers hun persoonlijke beschermingsmiddelen vóór elk gebruik op eventuele tekortkomingen moeten controleren, naast de verplichte jaarlijkse inspectie door een terzakenkundige. Deze zal de apparatuur grondig onderzoeken en bij goedkeur vervolgens de goedkeuringssticker plakken. Dat betekent dat het materiaal in principe weer een jaar gebruikt kan worden. De gebruiker is vervolgens wel verplicht om de dagelijkse gebruikerscontrole te doen op bijvoorbeeld losse naadjes of andere defecten. Deze kunnen door het gebruik altijd ontstaan! Als je je eraan houdt dan doe je je werk op de best mogelijke manier.
"Deze val was het eerste ongeval in zijn soort in ons ziekenhuis", zegt Kerkmann. Hij concludeert: "De schoonmakers van Tepe, zijn goed opgeleid." Bovendien wordt de nodige aandacht besteed aan de werkvoorbereiding - een zorg die zijn vruchten heeft afgeworpen voor het ziekenhuis, de schoonmaakdienstverlener en vooral voor de slachtoffers.
Auteur: Jan-Willem Larmit
