Interview Radboud Baayen; Een goed product met STABU inside

Vergelijk STABU met Intel. Met zo'n ding op jouw bureau weet je dat je goed zit. Datzelfde geldt voor STABU: Met STABU inside heb je de basis waarop je kunt bouwen.'

FUNDERING VOOR INFORMATIE

‘Mensen verbinden een bestek standaard aan het traditionele bouwproces, maar de technische inhoud en het contractmoment kun je van elkaar loskoppelen. De informatiebehoefte die bij het contractmoment hoort wordt ondersteund door STABU. Traditioneel gezien is dit moment aan het eind van de ontwerpfase. Maar ook wanneer je het contractmoment naar voren haalt, zoals bij UAV-gc, kun je gebruik maken van de basisstructuur van STABU. Eigenlijk gebruik je STABU dan als startpunt van de verdere uitwerking. De fundering voor het vastleggen van informatie, dat is de kracht van STABU.’

WINST

‘Of traditionele aannemers in staat zijn met prestatievraag om te gaan? Ik denk dat er veel winst te behalen valt. De volgende voorbeelden illustreren dat. Er gaat het verhaal dat in het prestatiecontract van een verzorgingsplaats langs de snelweg, waarbij zowel aanleg als onderhoud waren opgenomen, stond dat de afvalbakken nooit vol mochten zijn. De oplossing van de aannemer? Hij heeft alle bakken dichtgelast. Dit geeft aan dat de aannemer niet op zoek was naar de beste oplossing voor de klant, maar naar de beste oplossing voor hemzelf. Een ander praktijkvoorbeeld zie je in de B&U, waarbij exploitatie ook is opgenomen in het contract voor een bouwwerk met kantoorruimte en vergaderzalen. Hierin heeft de aannemer één centraal punt voor afval gecreëerd, zodat hij niet alle ruimtes af te hoeft gaan om prullenbakken te legen. Dan schiet zo’n prestatiecontract haar doel toch voorbij? Aannemers zijn van oudsher vooral uitvoerders en moeten nu wennen aan een andere rol.’

‘Als we als topsector willen functioneren moeten we ons afvragen wat we normaal vinden. Zoals in elke andere sector moet de klant centraal staan, in dit geval de opdrachtgever of meer nog, de gebruiker. ‘Hoe gaan we ervoor zorgen dat we bij de oplevering meer krijgen dan alleen een sleutel en meer weten dan de documentatie van de cv-ketel ons vertelt? Dan moeten we terug naar de fundering voor het vastleggen van informatie. Gestructureerde informatie helpt je om een beter gebouw te leveren en gedurende de levenscyclus beter te kunnen gebruiken. Want waarom krijg je bij een magnetron wel een uitgebreide handleiding en bij een bouwwerk niet?’

ZIJN WE KLAAR VOOR CIRCULAIR BOUWEN?

‘Circulaire economie is de nieuwste term aan het duurzaamheidsfirmament, maar zet het idee van circulair bouwen eens tegenover hoe gemeenten omgaan met de aanvragen van vergunningen. Liever een PDF-file dan een digitaal gebouwmodel. Hoe ga je dat bij elkaar brengen? Circulariteit heeft niet alleen met hergebruik, recycling of cradle to cradle te maken, het hele proces moet in elkaar grijpen en bij voorkeur zelflerend worden. Met andere woorden: is onze maatschappij klaar voor circulair bouwen? Ik denk het nog niet. Natuurlijk moeten we de lat hoog leggen, maar kijk eerst eens naar de randvoorwaarden. Wanneer je een wegennetwerk tussen steden aanlegt voor een betere en snellere verbinding, dien je ook benzine- of laadstations te bouwen. De techniek is er wel, de verbindingen moeten worden gelegd, niet alleen op inhoud, maar ook op bewustwording.’

COMMERCIËLE KEUZE

‘Onze database geeft aan wat je kúnt vragen en wat je moét vragen. Vanuit wetgeving en fabrikantspecificaties. Er is een discussie gaande over de rol van fabrikantteksten. We horen wel eens dat het toevoegen van fabrikantspecificaties een puur commerciële keuze is. Ik zal de lucht klaren, want er zit namelijk een gedachte achter. Innovatie op productniveau ligt in de handen van de fabrikant. Hiermee leveren de fabrikanten de doorontwikkeling van onze systematiek op productniveau. Mede dankzij deze fabrikanten krijgen wij een hele sterke wisselwerking tussen wat state-of-the-art is en de geldende wet- en regelgeving. Dus het minimale niveau, dat is verankerd in de systematiek. Wanneer je meer wilt, laten de fabrikanten zien wat de mogelijkheden zijn. Zo is onze systematiek in de afgelopen dertig jaar gegroeid. Momenteel zijn we bezig met het uitwerken van restauratiewerk. Dit betreft een echte marktsamenwerking. Vanuit Rijksdienst Cultureel Erfgoed en Stichting ERM zijn uitvoeringsrichtlijnen opgesteld en deze zijn we nu met hen aan het uitwerken in de STABU-systematiek. Hiermee wil ik duiden dat we een groeiende systematiek hebben, er zijn nog steeds onderdelen die uitgewerkt moeten worden.’

GEREEDSCHAP REVISEREN

‘Een heleboel dingen die we hebben zijn mainstream. En daar moet je vanaf blijven. Vanuit de markt is duidelijk de wens naar voren gekomen om Elementenmethode NL/SfB beschikbaar te maken en aan de huidige tijd aan te sluiten. We zijn druk bezig daar een betere beheerorganisatie omheen te zetten. De markt wil die classificatie en het is ons duidelijk dat je niet voorbij moet gaan aan het gewone leven. Niet denken het beter te weten. Kijk naar andere ontwikkelingen zoals de stap van fax naar e-mail, deze werd snel gemaakt. Van e-mail naar bijvoorbeeld instant messaging gebeurt pas sinds we Whatsapp beschikbaar hebben. Kortom, we moeten mensen niet proberen iets te geven wat ze naar hun mening al hebben. In 1990, toén kwamen we met wat nieuws. Een elektronisch systeem in de vorm van de STABU-2-bestekssystematiek. Nu is deze er dus wel en de kunst zit hem in het verbeteren van de systematiek. Dat is waar we nu vol op inzetten. We moderniseren de inhoud zodat we oude werkmethodes met elkaar in verband kunnen brengen, flexibeler worden. Mensen zijn nu eenmaal gewend hun werk te doen met bepaald gereedschap.’

‘HET VERBAND TUSSEN DE VOLGENDE DRIE SPREEKWOORDEN VERDUIDELIJKEN MIJN VISIE:

• Als het werkt, probeer het dan niet te repareren

• Een dak moet je repareren als de zon schijnt

• Geen oude schoenen weggooien voordat je nieuwe hebt

Hiermee wil ik niet zeggen dat ons (STABU-2) dak lekt en dat je dit niet ziet doordat de zon schijnt, maar we weten wel dat we de dakbedekking op korte termijn zullen moeten vervangen. Tegelijkertijd blijkt dat de STABU-2-bestekssystematiek functioneert, dus die hoeven we niet te repareren of weg te gooien terwijl we ook nieuwe ontwikkelingen in gang zetten.’

Tekst: Marieke Pool | Fotografie: Keesnan Dogger